Yüzdeli Çözeltilerin ve Bazı Spesifik Çözeltilerin Hazırlanması

Yüzdeli Çözeltilerin ve Bazı Spesifik Çözeltilerin Hazırlanması

Bir çözeltinin konsantrasyonu yüzde olarak birkaç şekilde ifade edilir. Karışıklıkları önlemek için kullanılan çözeltinin yüzde konsantrasyonu mutlaka açık olarak belirtilmelidir. Eğer bu bilgi olarak belirtilmemiş ise çözeltinin türünden çıkartılmaya çalışılır. Bu ifadelerin belirtilmesinin ne denli önemli olduğunu en iyi anlatacak örnek; ağırlıkça (w/w) %50’ lik NaOH çözeltisi 1 litresinde 763g NaOH içeriyor demektir. Buda hacimde ağırlıkça yüzde (w/v) olarak % 76.3 demektir. Ağırlıkça Yüzde (w/w) Ağırlıkça yüz birim çözeltide bulunan çözünenin ağırlıkça kesridir. Genellikle ticari sulu reaktifler için kullanılır. Örneğin hidroklorik asit %37’ lik (w/w) çözelti halinde satılır. % (w/w) = çözünen maddenin ağırlığı (g) / [çözünen madde (g) + çözücünün ağırlığı (g)] X 100 Örnek: 500 ml % 50’lik (w/w) NaOH çözeltisi nasıl hazırlanır? % 50 = [x / (x +(500 –x)] X 100 x = 50 g çözünen O halde bu çözeltinin hazırlanmasında 50 gr NaOH alınır ve üzerine 450 mL saf su eklenir. Hacimce Yüzde (v/v) Hacimce 100 birim çözeltide bulunan çözünenin hacimce kesridir. Saf bir sıvının başka bir sıvı ile seyreltilmesi ile hazırlanan çözeltiler için kullanılır. %(v/v) = [(çözünen sıvının hacmi (mL) / çözeltinin hacmi (mL)] X 100 Örnek: 150 mL % 28’lik (v/v) sulu etil alkol çözeltisi nasıl hazırlanır? Çözüm: % 28 = (x / 150 mL) X 100 x = 42 mL 42 mL etil alkol alınır ve son hacim saf su ile 150 mL ye tamamlanır. Hacimde Ağırlıkça Yüzde (w/v) Hacimce 100 birim çözeltide bulunan çözünenin ağırlıkça kesridir. Katı maddelerin seyreltik sulu çözeltilerinin hazırlanması için kullanılır. %(w/v) = [çözünen maddenin ağırlığı (g) / çözeltinin hacmi (mL)] X100 Örnek: 250 ml % 20’lik (w/v) NaCl çözeltisi hazırlamak için kaç gram NaCl gerekir? %(w/v) = ( w1 / v) X 100 %20 = (w1 / 250) X 100 w1 = 50 g Bu durumda 50 g NaCl tartılır, suda çözülerek son hacim saf su ile 250 mL’ ye tamamlanır. Nötralize Edilmiş % 67’lik Etil Alkol:100 mL etil alkol çözeltisine 3-4 damla fenolftalein çözeltisi eklenerek çok açık pembe renk gözlenene kadar büretteki NaOH çözeltisi ile nötralize edilir. Nötralize Edilmiş %97’lik Etanol ve Dietil Eter Karışım (yarıyarıya): 100 mL % 97’lik etanol vedietil eter karışımçözeltisine 2-3 damla fenolftalein çözeltisi eklenerek çok açık pembe renk gozlenene kadar büretteki NaOH çözeltisi ile nötralize edilir. Nötralize Edilmiş Dietil Eter:100mL dietil eter çözeltisine 2-3 damla fenolftalein çözeltisi eklenerek eklenerek çok açık pembe renk gozlenene kadar büretteki NaOH çözeltisi ile nötralize edilir. Etanollü Potasyum Hidroksit Çözeltisi (KOH): İçerisinde 1 L etanol 8 g potasyum hidroksit ve 5 g alüminyum parçacıkları bulunan balon geri soğutucu altında 1 saat kaynatılarak destile edilir. Hangi derişimde hazırlanmak isteniyorsa o kadar potasyum hidroksit destile edilen etanolde çözülür. 3-5 gün bekletildikten sonra üstteki berrak kısım alınarak kullanılır. Destilasyon yapılmak istenmezse 1 L etanole 4 g alüminyum bütilat eklenir ve 3-4 gün bekletilir. Çözeltinin berrak olan üst kısmından alınarak hangi derişimde hazırlanmak isteniyorsa o kadar potasyum hidroksit etanolde çözülür. Örneğin 0,1 N etanollü potasyum hidroksit çözeltisi hazırlanması isteniliyorsa 5,6 g KOH 1 L balonjojeye koyularak hacim çizgisine kadar destile edilen etanolde tamamlanır ve ayarlama işlemi 02.07.01. e göre yapılır. Benzen - Alkol Fenolftalein Çözeltisi: 1 litre damıtılmış benzene, 1 litre % 95'lik etil alkol katılır ve 0,4 g fenolftalein eklenerek iyice karıştırılır. Hacimce % 8’lik Alkollü Potasyum Hidroksit (KOH) Çözeltisi (w/v): 40 g KOH (Merck 1.05033) 300 mL % 95’lik etanolde çözülerek 500 mL’lik balonjojeye aktarılır. Hacim çizgisi etanolle 500 mL’ ye tamamlanır. Ağırlıkça %33’lük NaOH Çözeltisinin Hazırlanması (w/w): 500 g NaOH (Merck 1.06498) tartılarak üzerine 1 litre saf su eklenir. Isı çıkışı olacağından çözelti hazırlanan kap arasıra soğuk suyun altında soğutulmalıdır. Çözelti zor çözüneceği için uzun süre karıştırılmalıdır. 0,1 N İyot Çözeltisinin Hazırlanması: 12,7 g iyot (Merck 1.04761) ve 25,4 g potasyum iyodür (Merck 1.05051) bir miktar saf suda çözülerek 1 L’lik balonjojeye aktarılır ve hacim çizgisine kadar saf su ile tamamlanır.